1) Badania prenatalne, genetyczne, trójwymiarowe, czetrowymiarowe, 4D HDlive? jakie badanie USG wykonać w ciąży?

W świecie natłoku informacji, wiele pacjentek jest zagubionych w ofertach badań ultrasonograficznych gabinetów, przychodni i szpitali. Nowe określenia typu prenatalne, genetyczne, trójwymiarowe, czterowymiarowe, 4D HDlive stanowią pewną niedogodność, która może utrudnić wybór właściwego badania i ośrodka.

Uświadamiamy, że opisane przymiotniki w wielu przypadkach mają znaczenie czysto marketingowe. Podobnie działają ładne obrazki na stronach internetowych. Niestety, nie zawsze idzie za tym w parze doświadczenie w wykrywaniu nieprawidłowości. Doświadczenie to czynnik niezależny od przymiotnika, niezależny od sprzętu, zależny natomiast od umiejętności, predyspozycji i wiedzy lekarza badającego w wykrywaniu wad wrodzonych i zespołów genetycznych u płodu. Doświadczonych w skali całego kraju jest bardzo niewielu, co rzuca negatywne światło na wiele badań ultrasonograficznych oferowanych na rynku.

Wątpliwy obraz ultrasonograficzny w każdym przypadku będzie kierowany do badającego z doświadczeniem diagnostycznym, tak aby postawić diagnozę lub wykluczyć problem. Przeciętny ginekolog, jeśli nie ma na co dzień kontaktu z nieprawidłowościami w USG, widzi zaledwie kilka lub kilkanaście przypadków nieprawidłowych przez swoje całe życie zawodowe, więc trudniej jest mu wiedzieć czego powinien szukać i jak klasyfikować daną nieprawidłowość. Wykonując badanie u dobrego diagnosty skracamy cały ten proces, zawsze związany z koniecznością poświęcenia dodatkowego czasu i często dojazdu do diagnosty z doświadczeniem w tym zakresie. 

Termin prenatalne pojawił się w związku z Programem Badań Prenatalnych NFZ zapewniającym badania USG 1-go i 2-go trymestru dla części pacjentek, a tak na prawdę słowo 'prenatalne’ oznacza wszystkie badania przed urodzeniem dziecka. 

Termin 'genetyczne’ pojawił się z importu z USA, jednak rzadko pokrywa się w praktyce z oryginałem, ponieważ wymaga diagnostów z doświadczeniem w wykrywaniu zespołu Downa w 2-gim trymestrze. Większość badających nie ma z tym w ogóle do czynienia, więc ten przymiotnik w naszej opinii jest mocno przesadzony w ofertach (dokładny opis w odpowiedzi na pytanie „USG genetyczne”). 

Badania trójwymiarowe i czterowymiarowe, 4D HD live, często są rozumiane przez pacjentki jako badanie dokładniejsze, jednak mają znaczenie tylko w przypadku stwierdzonej wady płodu, celem uściślenia diagnozy, a nie wykluczenia wady wrodzonej u prawidłowo wyglądającego płodu. Technika 3D rozpowszechniła się z uwagi na ciekawe wrażenia estetyczne obrazów rekonstruowanych, które my wykorzystujemy tylko w formie przerywnika w badaniu pod warunkiem, że mamy dobrze ustawione dziecko w brzuchu i w miarę szczupłą pacjentkę. Nie pobieramy opłat dodatkowych za takie tzw. komercyjne 3D, 4D, bo uważamy, że byłoby to nieuczciwe, nie dając pacjentce korzyści diagnostycznych. W naszej ofercie nie znajdziecie Państwo w związku z tym opcji badanie 3D, 4D. Technika rekonstrukcji trójwymiarowej ciągle się rozwija, pojawiły nowe metody takie jak testowany przez nas w 2011 tryb HD live, ale są to wciąż dodatki i nie mają one nic wspólnego z diagnostycznym przeznaczeniem USG. Pozostaje niezmiennym konieczność dobrych warunków badania, czyli „pobawić” się rekonstrukcją można w wybranych przypadkach, natomiast na stronach internetowych i folderach obraz zawsze będzie przyciągał, bo wygląda ciekawie.

Termin 4D HDlive nie ma nic wspólnego z telewizją HD, jest to rodzaj rekonstrukcji powierzchni ciała płodu, dający ciekawe wrażenia estetyczne, wynikające z możliwości sterowania wirtualnym oświetleniem. W diagnostyce nie ma on zastosowania. Daje dobre efekty artystyczne we wczesnej ciąży. Podobnie jak w innych rodzajach rekonstrukcji 3D, 4D wymaga dobrych warunków badania, wobec tego nie jest dla każdego i jest niczym innym tylko dodatkiem, czy też przerywnikiem w badaniu. Tego typu dodatki do badania USG w formie zdjęć buziaków, kończyn, płci nie powinny przysłonić pacjentkom rzeczywistego celu, czyli badania anatomii i czynności płodu. Dlatego właśnie żaden szanujący się diagnosta nie będzie skupiał Państwa uwagi na zdjęciach tylko na ocenie, czy z dzieckiem jest wszystko w porządku.

Podsumowując niezależnie od przymiotników należy zrobić trzy solidne badania w ciąży: pierwsze ok. 12+ tygodnia; drugie 18+ do 20 tygodnia i trzecie między 28 a 32 tygodniem, najlepiej przez lekarza, który wie czego szukać, czyli takiego, który zajmuje się nieprawidłowościami u płodu. Polecamy sprawdzenie kompetencji badających, ich doświadczenie w rozpoznawaniu problemów. Może to oszczędzić Państwu czas i ilość badań USG. Czynnik sprzętu jest drugoplanowy, a dokładne badanie można przeprowadzić prawie na każdym aparacie, obecnie dostępnym na rynku. Pamiętajmy, nawet najdoskonalszy aparat nie pomoże mniej doświadczonemu lekarzowi w postawieniu diagnozy.